Bold Select: Yan Lâle

Maak kennis met een band die mooier brandt dan ooit

Yan Lâle maakt psychedelische rock die klinkt als een poëtische botsing van culturen, werelden en vlammen. Een tulp die in brand staat. Niet om te verdwijnen, maar om te transformeren. Dat is de betekenis achter de naam Yan Lâle, en precies dat vuur voel je in alles wat deze vijfkoppige band uit Amsterdam doet. Hun muziek is rauw en gelaagd, betoverend en onverwacht. Soms breekbaar, soms ronduit hard.

“De tulp staat voor iets dat groeit, dat trots en kwetsbaar is,” zegt zangeres en gitarist Tuğçe Kartal, “maar wij zetten daar vuur op. We kijken wat er gebeurt als schoonheid niet bewaard hoeft te blijven, maar mag vervormen. Vergaan. Oplaaien.”

Het is die spanning, tussen opbouw en destructie, zachtheid en felheid, die Yan Lâle definieert. De band ontstond op het Conservatorium van Amsterdam, waar drummer Tom van Giessen, toetsenist en darbukaspeler Marc Sarria, bassist Floris Kaagman, gitarist Midas Bremer en Tuğçe elkaar tegenkwamen. “We werden gewoon in een groep gezet,” vertelt Floris, “maar het klikte vanaf dag één. We legden al onze invloeden bij elkaar en besloten: niks is te raar.”

Wat volgde was geen vooropgezet plan, maar een collectief gevoel. Een muzikaal vertrouwen. “We geven elkaar veel ruimte,” zegt Tom. “En daardoor ontstaan de mooiste dingen. Veel van onze nummers zijn geboren in de repetitieruimte of zelfs tijdens optredens. Soms improviseer je iets live, en dan blijft het gewoon in de song.”

Een wereld die ruikt naar rook en bloemen
Naast het geluid is ook de visuele wereld van Yan Lâle een essentieel onderdeel van hun identiteit. Samen met een bevriende Spaanse designer bouwden ze aan een fictieve wereld waarin de ‘verbrande tulp’ centraal staat. “Ze begreep meteen dat we iets opbouwen om het daarna misschien weer af te breken,” vertelt Marc. “Dat is geen cynisme, maar een manier van leven. We maken ruimte voor toeval, voor mislukking, voor nieuwe vormen.”

Tuğçe, die de meeste teksten schrijft, gebruikt de natuur als spiegel. “Ik schrijf vaak over persoonlijke thema’s, maar dan in de vorm van planten, seizoenen of landschappen. Natuur geeft me de taal die ik soms zelf niet heb.” Die symboliek mengt zich met hun muziek: stevige grooves naast fluisterzachte passages, elektronische lagen op Midden-Oosterse toonladders, distortion over een folkloristische melodie. “We vinden rust in onze diversiteit,” zegt Marc.

Vijf richtingen, één vuur
Elke bandlid brengt een andere wereld mee. Tom begon in de punk, maar luistert nu obsessief naar CAN en James Brown: “Die grooves, die subtiliteit… dat beïnvloedt hoe ik drums benader. Minder schreeuwend, meer groovend.” Marc groeide op met elektronische muziek en klassieke piano. “Thuis draaide mijn broer alleen maar techno. Maar ik studeerde Chopin. Die spanning zit ook in mijn partijen.” Tuğçe zong als kind al Turkse klassiekers en vond pas later de psychedelica van haar roots. “Dat voelde als thuiskomen,” zegt ze.

Ook Floris en Midas hebben hun eigen paden. Floris komt uit de punk- en hiphopscene: “Ik hou van energie, van directheid. Maar in deze band heb ik geleerd hoe krachtig subtiliteit kan zijn.” Midas noemt zichzelf “gitarist in ontwikkeling”. Hij begon bij blueshelden als Hendrix, maar leerde op het conservatorium dat ruis ook emotie kan dragen. “Het hoeft niet perfect te zijn, het moet leven.”

Muzikale erupties
De nummers van Yan Lâle voelen als minivulkanen: op het eerste gehoor misschien dromerig, maar voor je het weet barst er iets open. “We houden van contrast,” zegt Tom. “Het moet ergens over gaan. Je mag iets moois maken, maar het mag ook schuren.” Dat idee trekken ze zelfs door tot in de structuur van hun shows, waarin ruimte blijft voor het onverwachte. “Het gebeurt regelmatig dat een song live een nieuwe richting krijgt. En als dat goed voelt, laten we het zo,” zegt Floris.

De band heeft inmiddels twee EP’s uitgebracht en staat op het punt hun debuutalbum op te nemen. “Het moet echt een totaalwerk worden,” vertelt Tuğçe. “Geen verzameling nummers, maar een landschap. Een wereld.” De wens om daar een grote releaseshow aan te koppelen is groot. “We hebben nog nooit echt een grote show gedaan die helemaal om ons draait,” zegt Floris. “Dat moet er komen.”

Favorieten en verwantschap
Wanneer je de band vraagt naar hun favoriete album aller tijden, komt er een uiteenlopende maar veelzeggende lijst uit:
• Nick Drake — Bryter Layter (Tom)
• Fugazi — 13 Songs (Floris)
• Tamino — Amir (Tuğçe)
• Pantha du Prince — Black Noise (Marc)
• Ghost Funk Orchestra — A Song for Paul (Midas)

“Die lijst zegt ook iets over onze klank,” lacht Marc. “We zijn het zelden ergens over eens, behalve dat het niet saai mag zijn.” Ook in de scene voelen ze verwantschap met anderen die buiten de lijntjes kleuren. Parker Fans, Bobby Shabby, Chrysalis, Sultan, Milkboy, Citrus Blossom. “We speelden laatst met Citrus Blossom en ik was echt geraakt,” vertelt Marc. “Ze namen me mee naar een andere wereld. Dat is precies wat muziek moet doen.”

Een tulp in vlammen
Wie naar Yan Lâle luistert, hoort geen poging om ergens bij te horen. Je hoort een zoektocht. Een constante metamorfose. “Het mooiste dat we gemaakt hebben, is meestal wat we als laatste schreven,” zegt Tuğçe. En dat maakt het spannend. Elke show is een momentopname. Elk nummer een mogelijkheid. Ze zijn nog maar net begonnen, maar het vuur brandt al fel. En zoals elke tulp die in vlammen opgaat, laat ook Yan Lâle iets achter dat je niet snel vergeet.