Bold Classic: Frank Ocean - Blonde
De Bold Classic van deze week is een ode aan de onsterfelijkheid van herinneringen. Een melancholische trip naar betere tijden. Een coming-of-age drama dat met de dag memorabeler wordt, niet in de laatste plaats dankzij de ongrijpbaarheid van haar maker: Blonde van Frank Ocean uit 2016.
Frank Ocean is een van de grootste enigma’s van de hedendaagse popmuziek. Na het overweldigende succes van zijn debuutalbum channel ORANGE (2012) trok de muzikant zich in de jaren die volgden steeds verder terug uit het publieke leven. De release van het vervolg op channel ORANGE werd omringd door mysterie en uitstel. Uiteindelijk was daar in augustus 2016 het visuele album Endless, waarmee Frank het contract met zijn label wist te voltooien, om vervolgens een dag later het baanbrekende Blonde onafhankelijk uit te brengen als officieel tweede studioalbum. Sindsdien is de zanger alleen maar ongrijpbaarder geworden. Hij dropte een handvol singles waarna de hoop op een nieuw volledig project steeds net zo snel opleefde als weer inzakte, stopte bijna volledig met optreden en liet over het algemeen steeds minder van zich horen.
Blonde heeft, dankzij de ondoorgrondelijkheid van de persoon en artiest Frank Ocean en de steeds verder vervagende hoop op een vervolgproject, door de jaren heen een alsmaar groeiende mythische status verworven. Dat gevoel was echter voor, tijdens en direct na de release ook al aanwezig. Als een van de meest geanticipeerde releases van haar tijd was Blonde zelfs na de release niet direct makkelijk te beluisteren. Het album was in haar begindagen niet op Spotify te vinden, en fysieke versies zijn altijd gelimiteerd gebleven.
Bovenal voelt Blonde als een keerpunt. Het album zit vol met herinneringen, in de eerste plaats uit het leven van Frank zelf, maar het doet in een meer algemene zin ook denken aan tijden waarin alles nog niet compleet fucked up was. De nummers spatten uit elkaar van melancholiek en universele herkenbaarheden als het steeds sneller verstrijken van de tijd, het gevoel dat je jeugd aan je voorbij is geflitst en het verlangen naar lange, zorgeloze zomers. Zowel persoonlijk als universeel is het Frank gelukt om naast de tijdgeest ook tijdloze gevoelens en ervaringen te vangen. De wereld die Frank schetst, maar ook de wereld zelf voelde voor en tijdens Blonde nog enigszins veilig. Terwijl het lijkt alsof dat gevoel aan het vervagen is en we steeds minder grip op de wereld om ons heen hebben, vangt het album warme herinneringen van toen de wereld nog een stukje kleiner en fijner was.
“Summer’s not as long as it used to be / Every day counts like crazy”
Hoewel tijden vervliegen blijven herinneringen altijd voortbestaan. De onsterfelijkheid van herinneringen is een belangrijk thema binnen Blonde. Terwijl hij mijmert over het steeds sneller verstrijken van de tijd, kijkt Frank terug op vergane jaren en verloren liefdes. In nummers als ‘Ivy’ en ‘White Ferrari’ brengt de zanger beide pijnpunten feilloos samen. Het zijn hartverscheurende nummers waarin pijn en verdriet op het eerste gezicht de hoofdrol spelen, maar waaruit ook blijkt dat Frank vele warme herinneringen koestert aan deze personen en periodes. De gebeurtenissen zijn in het verleden achtergebleven, maar de herinneringen worden veilig bewaard in het heden. Zo blijven de goede tijden voortbestaan.
“We got so familiar / Spending each day of the year / White Ferrari, good times”
Frank gebruikt zijn verloren liefdes ook om op zichzelf te reflecteren. Hij kan en wil niet stilstaan. Hij wil zich ook niet laten tegenhouden, ondanks de liefde die hij voor iemand voelt. Het leven is te kort om aan de norm te voldoen, om te settelen. Ook wil Frank zelf de controle kunnen behouden. Mede daarom is het leven van een beroemde popster niet aan hem besteedt. Hij is hier niet voor gemaakt, en ondanks al het succes dat de muziek hem gegeven heeft beseft hij in alle eerlijkheid in ‘Futura Free’: “I’m just a guy, I’m not a god”. Frank is bang om nooit aan de verwachtingen van zijn fans te kunnen doen. Het wrange is dat die verwachtingen met elke dag dat er geen nieuwe muziek uitkomt alleen maar groter worden.
Blonde is niet alleen in tekst, maar ook in geluid een wonderlijk geheel waarin r&b, hiphop, pop, indie en ambient elkaar afwisselen maar ook samenkomen, en waarin elk nummer diezelfde melancholische, bitterzoete sfeer met zich meebrengt. Illustere hoogtepunten van het album die niet onvermeld mogen blijven zijn onder andere de smekende outro van ‘Self Control’, de schitterende geleende melodie en tekst uit het Beatles-nummer ‘Here, There and Everywhere’ in ‘White Ferrari’, en natuurlijk dé beatswitch in ‘Nights’. Daarnaast is er op het album nog veel meer ruimte voor onconventionele structuren, instrumentaties en producties. In ‘Pink + White’ vliegen we samen met de vogels door de lucht terwijl strings en backing vocals op verheven wijze samenkomen. Ook in ‘Skyline To’ stijgen we langzaam op, de donkere nacht in na een lange, warme zomeravond, tot het vanzelf weer licht wordt. ‘Pretty Sweet’ is een wilde verzameling aan geluiden, vocalen en verschillende secties waarbinnen alles mogelijk is.
Uiteindelijk komt alles op de laatste drie nummers van Blonde samen. In ‘Seigfried’ verzamelt Frank al zijn gedachten over verloren liefde, zichzelf, de keuzes die hij heeft gemaakt, en God. Dit alles vindt plaats in een dromerige track waar de basis gevormd wordt door een kalme gitaar die vanuit een andere ruimte lijkt te komen. De drukte neemt halverwege het nummer even toe, om weer stil te vallen wanneer Franks gedachten een filosofisch hoogtepunt bereiken. In ‘Godspeed’ vindt de zanger eindelijk berusting door zijn verloren liefde definitief los te laten en geluk te wensen.
“I let go of my claim on you / It’s a free world”
Afsluiter ‘Futura Free’ biedt, door nog één keer herinneringen op te halen, een eerste voorzichtige blik richting de toekomst. In de meest veelzeggende passages van dit nummer suggereert Frank jaloers te zijn op artiesten die vroegtijdig zijn omgekomen, omdat zij de lasten die beroemd zijn met zich meebrengen niet meer hoeven te dragen.
Fans zitten ondertussen al bijna negen jaar op een nieuw project van Frank Ocean te wachten. Uit verschillende delen van Blonde valt echter op te maken dat het leven van een wereldberoemde artiest, ondanks al zijn talent, helemaal niet voor hem gemaakt is. Het valt natuurlijk niet uit te sluiten dat de zanger ooit nog nieuwe muziek uit gaat brengen, maar een leven in de spotlights is in ieder geval iets dat hij grotendeels liever uit de weg gaat. Misschien is het daarom beter om Blonde te koesteren, in al zijn mystiek.